Saç Dökülmeleri

Saçlarımız derimizin kozmetik uzantısı olarak bir çoğumuz için dış görünüm açısından önem taşımaktadır. Saçlarımızla ilgili yaşanılan problemlere geçmeden önce bazı genel verilerin bilinmesi konunun daha iyi kavranması açısından yararlı olacaktır.

Saç tellerimiz büyüme (anagen), dinlenme (katagen) ve dökülme (telojen) evrelerinden geçerek ömürlerini tamamlamaktadır. Bir saç telinin ömrü ortalama 3-4 yıldır. Büyüme evresi 3 yıldan biraz fazla, dinlenme evresi yaklaşık 10 gün sürdükten sonra saçlar dökülmeye başlamaktadır. Tarama ve banyo sonrası dökülerek bizi endişelendiren saçlar işte bu dökülme evresindeki saçlardır. Saç tellerinin hepsi aynı evrede olsaydı hepsi birden dökülür ya da hepsi birden büyürdü. Normal şartlarda saçlı deride büyüme evresindeki saç tellerinin dökülme evresindeki saç tellerine oranı 9/1'dir.

Skarlı(Kalıcı) ve Skarsız(Kalıcı olmayan) saç dökülmeleri. Saç dökülmeleri kalıcı (skarlı) yani yeniden çıkma şansı olmayan dökülmeler ve iz bırakmayan yani saçların yeniden çıkma şansının olduğu dökülmeler (skarsız) olarak kabaca ikiye ayrılabilir. Neyse ki kalıcı dökülmeler çok nadir rastladığımız dökülmelerdir ve bazı cilt hastalıkları, yanıklar ve bazı derin enfeksiyonlar sonrası görülürler. Daha sık rastlanan iz bırakmayan dökülmelerde nedene yönelik tedavi ile saçların yeniden çıkma şansı yüksektir. Bu tip dökülmelerden en sık rastlananı erkek tipi kelliktir. Kalıtımın önemli rolü olduğu bilinmekte ve erkeklik hormonlarına saç köklerinin aşırı duyarlılığı nedeniyle saçlar önden arkaya doğru açılma göstermektedir.

Erkek tipi saç dökülmelerinde (androgenetik alopesi) önemli bir nokta; erken dönemde saptanarak tedaviye başladığımızda saç kayıplarının önemli oranda engellenebilmesidir. Bu dökülme tipinde saçlar önce minyatürleşme dönemine (tüy gibi ince saç) girerek incelme göstermekte daha sonra kalıcı olarak dökülmektedir. Minyatürleşme döneminde çeşitli lokal uygulanan losyonlar ve mezoterapi gibi yöntemlerle saçlar eski haline gelebilmektedir. Ancak hormonların etkisi ile tedavi ile elde edilen saç zaman içinde yeniden incelme gösterebildiğinden takip gerektirmekte ve belli aralıklarla koruyucu tedaviler yapılabilmektedir.

Sık gördüğümüz bir diğer dökülme şekli kalıcı olmasa da sanki kel kalacakmış gibi dökülmelere sebep olan telojen dökülmelerdir. Ameliyat, ateşli hastalık, doğum, sıkı diyetler gibi nedenler bu şekilde geçici saç dökülmeleri yapabilir ve neden ortadan kaldırıldığında düzelme gösterir. Bazı ilaçlar, tiroid bezinin hastalıkları, kandaki bazı elementlerin ve vitaminlerin eksiklikleri de dökülme sebebi olabilmektedir. Bu tür durumlarında dermatoloji uzmanına görünerek nedene yönelik tedavi en doğrusu olacaktır.

Halk arasında saçkıran olarak da adlandırılan akşam yatılıp sabah parça parça saç dökülmesi şeklinde tarif edilen hastalık nedeni tam olarak bilinmeyen bir dökülme şeklidir. Kendiliğinden 3-6 ay arasında düzelen şekilleri olmasına rağmen bazı vakalarda uzun yıllar sürerek tüm vücut tüylerinde dökülmeye neden olabilir.

Sağlıklı parlak ve güçlü saç yapısı için biotin omega 3, çinko, demir, B12 vitamininden zengin olan gıdalar tercih edilmelidir. Kırmızı et, balık, baklagiller, yumurta, fındık, ciğer, taze yeşillikler dönüşümlü olarak tüketilmelidir.

Mevsimsel dökülme sorunu olanlar için saç kayıplarını minimuma indirgemek ve seyrelmelerin önüne geçmek için düzenli beslenme ve uyku yanında uzman tavsiyesi ile kullanılabilen saç için özel gıda takviyeleri ve gerekirse mezoterapi uygulanabilir.

Doğal yiyeceklerle beslenme her zaman geçerli tavsiyemiz olarak kalacaktır.

Şampuanların saçı dökmediğini belirtmiştik ancak dökülme sorunu olan kişiler nanoteknoloji ile üretilmiş, saçı besleyici aktif içerikleri yoğun bir şekilde barındıran şampuanları uzman tavsiyesi ile kullanabilirler.

Saç dökülmeleri için kişinin evde hazırlayacağı çeşitli karışımlardan fayda beklemek doğru değildir. Bu benim kişisel görüşüm ancak birçok meslektaşımın da benimle hemfikir olduğunu düşünüyorum. Saç dökülmeleri bazı hastalıkların da habercisi olabildiğinden evde yapılan tedavilerle gerçek sorun atlanabildiği gibi tedavide gecikmelere de sebep olmaktadır.

Saçın dış yapısında bozulmalara neden olan fön, perma gibi işlemler de saçlarda mat ve yıpranmış görünüme neden olabilmektedir. Bu gibi işlemler yaptırılıyorsa saçın dış kılıfını korumaya yönelik yapılandırıcı argan yağı içeren maskeleri kullanılabilir.