Leke Tedavisi

Cildimizde ortaya çıkan lekeler olduğumuzdan yaşlı görünümün yanı sıra homojen olmayan bir cilt yapısına yol açarak estetik açıdan rahatsız edici olabilir. Cildimizde oluşan herhangi bir leke için öncelikle doğru teşhis ve tedavi yanında üzücü sonuçlarla karşılaşmamak adına dermatoloji uzmanına başvurulması yapılacak en doğru hareket olacaktır. Uzman ellerde değerlendirilmediğinde cilt kanseri ya da kanser başlangıcı olabilecek lekelerin tedavisi gecikmekte ya da yanlış tedavi yöntemleri ile kötü sonuçlarla karşılaşabilmekteyiz.

Dermatoloji uzmanı tarafından leke için öncelikle ayrıntılı muayene ile lekenin derinliği , türü saptanarak uygulanacak tedavi yöntemi seçilir.Leke tedavisinde kullandığımız yöntemlerden sırayla bahsedecek olursak kimyasal peeling,enzim peeling,kriyoterapi,lazerle soyma,ışın tedavileri ve destek tedaviler olarak sayılabilir.

Cildin hasarlı tabakalarının belli oranlarda asit içeren solüsyonlarla kontrollü bir şekilde soyularak lekelerin,ince kırışıklıkların,akne ve izlerinin giderildiği tedavi yöntemidir. Kimyasal peeling sonrasında problemli olan cilt tabakaları soyularak,ölü derilerden arınmış hasar görmemiş canlı tabaka ortaya çıkar. Kimyasal peeling yüzeyel,orta ve derin olarak 3 ayrı derinlikte uygulanabilmektedir. Yüzeyel peeling solüsyonu olarak α-Hidroksi Asidler (AHA), β- Hidroksi Asidler,Jessner solüsyonu,Resorsinol, Triklorasetik asid (TCA) kullanılmaktadır.

AHA ve BHA deride hücre döngüsünü hızlandıran doğal yolla elde edilen ve dermatologlar tarafından en sık kullanılan organik asidlerdir. Foto yaşlanma,ince kırışıklıklar, güneş lekeleri, akne tedavilerinde başarıyla kullanılmaktadır.AHA peeling kullanımı öğle tatilinde uygulanabilirliği,pratikliği ve etkinliği nedeniyle popülerliğini korumaktadır. BHA peeling solüsyonları AHA peelingler ile aynı endikasyonlarda kullanılsalar da gözeneklere nüfuz ederek tıkanmaları önlemesi ve yangı giderici özelliklerinden dolayı akne tedavilerinde oldukça başarılıdır. Peeling uygulamaları 6-8 seans 2 haftada bir konsantrasyon ve bekleme süreleri ayarlanarak düzenlenir.

Orta derinlikteki peeling solüsyonlarından en sık kullanılanı TCA peelinglerdir.%10-15 lik solüsyonlar ince kırışıklıklar ve pigment düzensizliklerinde kullanılırken,%35-40 lık solüsyonlar daha derin soyma sağlar. İşlem sonrası 3-7 gün süren kızarıklık ve soyulma yaşanır. Pirüvik asid içeren peeling solüsyonları derin penetrasyon gösterdiklerinden kollajen ve elastin sentezini uyarıcı etki sağlarlar.

Derin peeling uygulamaları risklerinden dolayı terk edilmeye başlanmış ve lazer uygulamaları ön plana çıkmıştır.

Kimyasal peeling uygulaması başarılı olması ve iyi sonuç alınması açısından klinik ortamda ve dermatoloji uzmanı tarafından yapılmalıdır.Uygulanacak tedavinin amacına göre tedaviye ek medikal ürün önerisi olabilmektedir.İşlem öncesi cilt temizliği yapılarak ardından peeling solüsyonu cilde homojen şekilde uygulanır. Cildin reaksiyonuna göre solüsyonun bekleme süresi ve seans aralıkları uzman doktor tarafından belirlenir.İşlem sırasında bir miktar yanma ve batma hissedilmesi normaldir.Peeling uygulaması sonrasında cildi tahriş edici işlemlerden kaçınılmalıdır. İlk 24 saat sıcak su temasından kaçınılması,cilt temizliğinin ilk 3 gün temizleyici kullanmadan su ile yapılması,makyaj yapılmaması alınabilecek önlemler arasındadır. Diğer önemli nokta sıkı güneş koruyucu kullanımı ile ultraviole ışınları etkisiyle oluşabilecek leke oluşma riskine karşı önlem alınmasıdır. İşlem sonrası 1 hafta s kızarıklık ve kabuklanma olması doğaldır ve oluşan kabuklar leke oluşmaması açısından koparılmamalıdır.

Deriye rengini veren melanin pigmentinin normalin üzerindeki miktarlarda sentezlenmesi lekelenmeye neden olmaktadır. Melanin üretiminin artmasının en büyük sebeplerinden birisi güneş maruziyetidir. Bunun dışında ilaçlar ( doğum kontrol hapları, antiromatizmal ilaçlar, tetrasiklin grubu antibiotikler,vb) ve gebelik melanin üretiminde artışa yol açarak lekelenmeye neden olabilir.

Melanin pigmentinde artışla giden lekelerin tedavisinde melanin üretiminin farklı aşamalarında blokaj oluşturacak yöntemler kullanılmaktadır. Formülde bulunan etken maddeler melanin üretiminde görevli bir enzim olan tirozinaz enzimini bloke ederek etki göstermektedir . Cosmelan® ve Dermamelan ® bu amaçla kullanılan ürünlerdir ve deride bulunan melanin miktarını enzim blokajı ile azaltarak etki gösterir. Diğer peeling ürünlerden farkı soyucu asid içermediği için yan etki riski minimum ve yanma ,batma hissi daha azdır. Deri yüzeyine maske şeklinde uygulanır ve ortalama 8 saat ciltte kaldıktan sonra temizlenerek devam kremlerine geçilir. Yan etki riski minimum olduğundan her tür cilt tipine ve tüm mevsimlerde uygulanabilmektedir.

Lazer ışınının leke oluşumundan başlıca sorumlu faktör olan melanin pigmentini hedefleyen tedavi şeklidir. Lekelerin oluşumundan sorumlu melanin pigmentinin yoğun olduğu bölgeler lazer enerjisi tarafından hedeflenen alandır ve melanin pigmenti tarafından absorbe edilerek ısıya dönüşme sonucunda tahrip olarak tedavi edilmeleri sağlanır.

Lazer ile leke tedavisi sırasında hedeflenen alan melanin pigmentinin yoğun olduğu bölgeler olduğundan bronzlaşmış ciltler melanin artışının gözlendiği alanlar olarak olumsuz etkilenerek su toplaması ve tahriş belirtileri gösterebilirler. Bu açıdan leke tedavisi öncesinde cildin bronzlaşmış olmaması gerekir.

Lazer tedavisi ile çözümlenebilen lekeler şöyle sıralanabilir: Yaşlılık lekeleri,doğumsal özellikteki lekeler,çiller,güneşe bağlı oluşan lekeler,lentigo,cafe au lait lekeleri,gebelik lekeleri(melasma), karaciğer hastalıklarına bağlı lekeler, bazı benler.

Lazer ile leke tedavisi sonrasında ciltte 24 saat kadar sürebilen kızarıklık gözlenebilir. Lekeler bazen geçici olarak koyulaşabilir ve 1-2 hafta içinde solarak kaybolurlar. İyileşme sürecnde antibiotikli krem kullanımı ve güneş koruyucu kullanımı başarılı sonuçlar açısından önemlidir.

Sıvı nitrojenin dokuları dondurarak tahrip etme prensibi ile uygulanan tedavilerdir. Spray ya da kontakt olarak lezyon üzerine uygulanan sıvı nitrojen dokuda yaklaşık -90 derecelik soğutma etkisiyle istenmeyen lezyonların tedavisini sağlamaktadır. En sık kullanıldığı alanlar iyi huylu deri oluşumlarından seboreik keratoz,siğiller,molluscum contagiosum, aktinik keratoz ve deri kanseri türlerinden bazal hücreli karsinomdur.